“Ο σύγχρονος άνθρωπος είναι αρκετά πιεσμένος στην καθημερινότητα του”

Ο ταλαντούχος ηθοποιός Στέλιος Ψαρουδάκης μίλησε στο Athens Art Theater και την Άννα Χατζή για τις παραστάσεις “Τα τελευταία φεγγάρια” σε σκηνοθεσία του Άγγελου Αντωνόπουλου στο θέατρο Άλμα και “curing room” σε σκηνοθεσία Δημήτρη Καρατζιά στο θέατρο “Vault” στις οποίες πρωταγωνιστεί, τη συνεργασία του με τον Άγγελο Αντωνόπουλο, τη σχέση των γονιών με τα παιδιά τους και τους οίκου ευγηρίας, την βία, τα όρια και την ανθρώπινη λογική και για τα επόμενα του σχέδια.

Δεύτερη χρονιά για «Τα τελευταία Φεγγάρια» στο Θέατρο «Άλμα». Πες μας λίγα λόγια γα τη συνεργασία σου με τον Κύριο Αντωνόπουλο;
Ο κ. Αντωνόπουλος υπήρξε δάσκαλος μου στη Δραματική Σχολή του Ωδείου Αθηνών και μου έχει κάνει την τιμή να συνεργαστούμε τρεις φορές στο θέατρο. Πραγματικά δεν μπορώ να εκφράσω την τύχη μου να υπάρχω επάνω στη σκηνή, με αυτόν τον άνθρωπο αρχικά και με αυτόν τον ηθοποιό εν συνεχεία. Είναι σχολείο να βλέπεις πως αυτός ο  ηθοποιός έχτισε αυτόν τον ρόλο κατά την διάρκεια των προβών αλλά ακόμα σημαντικότερο μάθημα είναι να βλέπεις πως συνεχίζει να επεξεργάζεται και να εξελίσσει τον ρόλο του κάθε βράδυ κατά τη διάρκεια των παραστάσεων. Κάθε φράση για αυτόν είναι ένα κουτί που κρύβει μέσα του πολλά μυστικά τα οποία πρέπει συνεχώς ο ηθοποιός να ψάχνει να τα ανακαλύψει. Η έρευνα αυτή δεν σταματά ποτέ. Επίσης το ήθος και η γενναιοδωρία του επί σκηνής είναι αξιοσημείωτη και συγκινητική.
 
Πως παίρνει την απόφαση ο ήρωας που υποδύεσαι να αφήσει τον πατέρα του σε οίκο ευγηρίας;
Ο ήρωας μου είναι ένας σύγχρονος, μονόχνοτος  άνθρωπος.  Ακολουθεί πιστά τα πρότυπα της εποχής για μια σύγχρονη οικογένεια, χωρίς καμία παρέκκλιση και καμία φαντασία. Σε αυτή την «καθαρότητα» δεν χωράει ένας υπερήλικας. Η απόφαση όμως δεν μπορεί να παρθεί από αυτόν γιατί και αυτό δεν είναι εντός προτύπων, γι’ αυτό και περιμένει να εκφραστεί η επιθυμία από τον ίδιο τον πατέρα του , οδηγώντας τον βέβαια με τον τρόπο του και αυτός και η γυναίκα του σε αυτή την απόφαση. Συναισθηματικά δεν του είναι πολύ εύκολο αλλά η λογική του, με την οποία έχει μάθει να πορεύεται στη ζωή, του διαλύει τον οποιοδήποτε ενδοιασμό.    

Είναι δύσκολη μια τέτοια απόφαση;
Όπως προείπα η απόφαση συναισθηματικά δεν είναι εύκολη. Υπάρχει πάντα η δικαιολογία ότι η «απόφαση» ήταν του πατέρα του και αυτό κάπως σβήνει τις ενοχές. Δυστυχώς στην εποχή της αποξένωσης και της ιδανικής οικογένειας, όπως εμφανίζεται στις διαφημίσεις για δημητριακά, η τρίτη ηλικία δεν έχει θέση. Πάντα όμως μια τέτοια απόφαση θα είναι δύσκολη όταν υπάρχουν παιδιά που με το αθώο και ανεπηρέαστο μάτι τους θέλουν τον παππού και τη γιαγιά τους στο σπίτι.

Πιστεύεις ότι μπορεί να είναι και ωφέλιμη μια τέτοια επιλογή για έναν ηλικιωμένο;
Κάποιες φορές ενδεχομένως και να είναι. Οι σύγχρονοι οίκοι ευγηρίας είναι αρκετά οργανωμένοι ώστε να παρέχουν καλές συνθήκες ψυχαγωγίας και ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης. Σε περιπτώσεις λοιπόν που το περιβάλλον σε ένα σπίτι δεν είναι υγιές οπότε ο υπερήλικας είναι πεταμένος , κυριολεκτικά και μεταφορικά, σε μια γωνία του σπιτιού ή σε ένα σπίτι μόνος του και ανήμπορος να παλεύει με τους φόβους και τη μοναξιά του τότε ο οίκος ευγηρίας είναι μάλλον καλύτερη λύση. 

Ποιοι παράγοντες επηρεάζουν ένα παιδί να αφήσει τους γονείς του σε ένα ίδρυμα;
Οι παράγοντες μπορεί να είναι πολλοί. Κανείς δεν μπορεί να ξέρει τι κρύβεται πίσω από τους τέσσερις τοίχους ενός σπιτιού.  Ο σύγχρονος άνθρωπος είναι αρκετά πιεσμένος στην καθημερινότητα του. Πολλές φορές δεν μπορεί να διαχειριστεί την ίδια την ζωή του, πόσο μάλλον να έχει υπό την προστασία του και κάποιον άλλο άνθρωπο. Ο σημαντικότερος όμως παράγοντας κατά τη γνώμη μου είναι η έλλειψη επικοινωνίας μεταξύ γονιών και παιδιών. Οι σχέσεις χτίζονται σιγά σιγά. Εδώ ακριβώς κρύβονται και οι ευθύνες των ηλικιωμένων. Όταν μια ζωή δεν προσπάθησαν ούτε στιγμή να έρθουν κοντά με τα παιδιά τους, γιατί και αυτούς τους είχε βάλλει κάτω η καθημερινότητα τους, πως περιμένουν τα παιδιά τους να θέλουν να τους έχουν δίπλα τους όταν μεγαλώσουν. Ο πατέρας στο έργο μας ομολογεί ότι δεν έπαιρνε ποτέ το γιο του στα σοβαρά, γιατί δεν έπαιρνε τη ίδια τη ζωή του στα σοβαρά με αποτέλεσμα το παιδί να ταλαιπωρείται. Η σχέση δεν χτίστηκε ποτέ και αυτό κάποια στιγμή το βρίσκει μπροστά του. Αυτό ας το σκεφτούμε λίγο παραπάνω οι νεότεροι και να προσέχουμε πως μεγαλώνουμε τα παιδιά μας.

Παράλληλα σε βλέπουμε στο «Curing room” στο θέατρο “Vault”. Μία σκληρή αληθινή ιστορία για την επιβίωση του ανθρώπου. Υπάρχουν όρια στην ανθρώπινη λογική σε τέτοιες καταστάσεις;
Δυστυχώς σε τέτοιες καταστάσεις η λογική χάνει κατά κράτος από τα ένστικτα. Ο άνθρωπος μεταμορφώνεται σε θηρίο και μάλιστα πιο άγριο από όλα τα θηρία που γνωρίζουμε στη φύση. Το χειρότερο σε όλα αυτά είναι ότι τις καταστάσεις αυτές τις δημιουργεί ο ίδιος ο άνθρωπος για το συνάνθρωπο του.

Ένας εγκλεισμός εφτά ανδρών. Ποια η κατάληξη τους;
Μετά από κάποιες μέρες χωρίς φαγητό και νερό το μυαλό σταματάει να λειτουργεί σωστά. Το αποτέλεσμα είναι ο κανιβαλισμός. Δυστυχώς μιλάμε για ένα ιστορικό γεγονός. Το 1944 στο κελάρι αυτό του μοναστηριού στα ρωσσοπολωνικά σύνορα δύο κατάφεραν να επιβιώσουν τρώγοντας τους υπόλοιπους. Όταν τους βρήκαν οι σύντροφοι τους αυτό που αντίκρισαν ήταν μακριά από την εικόνα ανθρώπινων όντων.

Ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά του έργου είναι η βία. Τι οδηγεί τον κόσμο στα άκρα και στην επιθετική συμπεριφορά;
Μιλάμε για εμπόλεμη περίοδο. Ο άνθρωπος είναι ζώο και μάλιστα πολύ σκληρό. Προστατεύεται από τη λογική του στην καθημερινότητα του. Όμως όταν πιέζεται να δράσει με βάση τα ένστικτα του, βγαίνει το ζώο από μέσα του και γίνεται ανατριχιαστικά βίαιος και «απάνθρωπος».

Σκοπός αυτού του εγκλεισμού είναι να δοκιμάσει τις αντοχές των ηρώων;
Σε αυτό τον εγκλεισμό δεν υπάρχει σκοπός αφού δεν γίνεται από επιλογή. Μιλάμε για αιχμαλώτους πολέμου οι οποίοι αντί να εκτελεστούν από τους Γερμανούς κρατήθηκαν ως τροφή για τα σκυλιά. Απλά η υποχώρηση των Γερμανών άλλαξε την πορεία των πραγμάτων.

Πιστεύεις ότι κάτω από τέτοιες συνθήκες αποκαλύπτεται ο αληθινός χαρακτήρας ενός ανθρώπου;
Συνήθως κάτω από δύσκολες συνθήκες βγαίνει, όντως ο πραγματικός χαρακτήρας του ανθρώπου, γιατί το ένστικτο της επιβίωσης δεν επιτρέπει δεύτερη σκέψη ώστε να μπορούμε να καλύψουμε αδυναμίες τις οποίες δεν θέλουμε να φαίνονται. Σε τόσο ακραίες καταστάσεις όμως, όπως αυτή του έργου μας, δεν υπάρχει αληθινός και ψεύτικος χαρακτήρας γιατί πολύ απλά δεν υπάρχει χαρακτήρας.

Νέα σχέδια για το μέλλον υπάρχουν;
Όταν ο άνθρωπος κάνει σχέδια ο Θεός γελά, λένε. Στην Ελλάδα του σήμερα ο σχεδιασμός σε αυτή τη δουλειά είναι έως και ανέκδοτο. Υπάρχουν επιθυμίες και συζητήσεις. Να είμαστε καλά και βλέπουμε.