”Η ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΤΗΣ ΥΠΟΚΡΙΤΙΚΗΣ ΤΩΝ ΗΘΟΠΟΙΩΝ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΑΠΟΛΥΤΟ ΜΟΥ ΜΕΛΗΜΑ”
Ο σκηνοθέτης Κωστής Μπασογιάννης μίλησε στο Athens Art Theater και στην Άννα Χατζή για τη σκηνοθεσία, τη συγγραφή, την ομάδα “THREE” και την δημιουργία της, την παράσταση ” CHAMELEON”, στην οποία υπογράφει τη σκηνοθεσία της, τον κινηματογράφο, την υποκριτική και τα επόμενα σχέδια του.
Αποφοιτήσατε από την οδοντιατρική σχολή και έπειτα ασχοληθήκατε με τη σκηνοθεσία. Τι σας ώθησε σε αυτή σας την επιλογή;
Ανήκω σε μία γενιά όπου επικρατούσε η άποψη ότι οι νέοι έπρεπε να μπουν σε μια πανεπιστημιακή σχολή και να σπουδάσουν μια επιστήμη. Παίρναμε το πτυχίο και ακολουθούσαμε το επάγγελμα. Όσο θυμάμαι τον εαυτό μου, παράλληλα με αυτή την πορεία, στην αρχή σε ισότιμη ένταση που με το χρόνο ολοένα αυξανόταν, υπήρχε και η σχέση μου με την τέχνη. Με ώθησε η ίδια μου η φύση.
Δουλεύετε παράλληλα και τα δύο επαγγέλματα;
Από μικρός, η τέχνη, η σκέψη και η δημιουργία ήταν οι απαραίτητες προϋποθέσεις της πνευματικής μου ύπαρξης. Ήταν τα στοιχεία που της έδιναν νόημα. Και συνεχίζουν να είναι το οξυγόνο που αναπνέω. Ενώ η επιστήμη, εκτός από το φαγητό που τρώω, μου έδωσε και την δυνατότητα να έρθω σε επαφή με την μέθοδο. Με μύησε στη θετικιστική σκέψη και ειδικότερα στην μελέτη της ζωής, μέσα από τη βιολογική επιστήμη, αλλά και την κλινική εργασία, που κάνει τον υποψιασμένο λειτουργό της κοινωνό και μελετητή της ψυχής του ανθρωπου. Περνώντας τα χρόνια τα δύο αυτά συνδυάστηκαν και κάνω αυτό που κάνω, που δεν έχει καμία σχέση με ένα κοινό επάγγελμα. Είναι ένα αδιάλειπτο γύμνασμα πάνω στο θαύμα της ανθρώπινης ύπαρξης. Με τον τρόπο αυτό ακυρώθηκε μέσα μου πλήρως η νοοτροπία της εξειδίκευσης που προβάλλει τέχνη και επιστήμη ως πράγματα ασύμβατα.
Γράφετε και σκηνοθετείτε. Πότε μπήκε στη ζωή σας η συγγραφή;
Γράφω από την εποχή που πήγαινα στο Γυμνάσιο. Δεν έχω εκδώσει τίποτε, αν και πιστεύω ότι είναι καιρός να τυπωθούν κάποια έργα. Από τον μεγάλο όγκο των γραπτών μου που μου παραπονιούνται στο συρτάρι, στο κοινό βγήκαν μόνο κάποια σενάρια και τώρα, μαζί με τον Σπύρο Ανδρέα, ο Χαμαιλέων. Η συγγραφή, μαζί με τα εικαστικά, το θέατρο, και το σινεμά δεν είναι παρά το πρόχειρο σημειωματάριό μου στο πλαίσιο της πορείας μου τόσο ως προσώπου, όσο και ως κοινωνικό-πολιτικού όντος. Αυτό πιστεύω και για την τέχνη. Ότι ειναι όχημα προσωπικής εξέλιξης και πολιτικής ωρίμανσης. Και τα έργα τέχνης δεν είναι παρά τα παραπροϊόντα αυτής της διαδικασίας.
Πως δημιουργήθηκε η Ομάδα THREE;
Η Ομάδα THREE δημιουργήθηκε το 2015 ανεβάζοντας στο Θέατρο Παραμυθίας ένα σπουδαίο έργο του Σπύρου Ανδρέα Παπαδάτου, τα «Κομμάτια Σπασμένου Καθρέφτη». Στόχος των παιδιών ήταν και παραμένει να κάνουν ποιοτικά πειράματα, να ερευνήσουν εναλλακτικούς τρόπους.
«CHAMELEON» η φετινή παράσταση στο θέατρο «Στούντιο Μαυρομιχάλη». Που βασίζεται το κείμενο;
Πρόκειται για την τρίτη παράσταση της Ομάδας THREE, στην οποία έχω τη χαρά να μετέχω για πρώτη φορά. Ο Σπύρος Ανδρέας Παπαδάτος έγραψε την πρώτη γραφή του έργου. Μια πόρνη σκοτώνει σε νόμιμη άμυνα ένα πελάτη της που είναι serial killer, τη στιγμή που δύο αστυνομικοί είναι έτοιμοι να σπάσουν την πόρτα και να τον συλλάβουν. Στο τμήμα όμως η υπόθεση περιπλέκεται, αφού προκύπτουν στοιχεία που την καθιστούν και εκείνη ύποπτη για σειρά φόνων. Την βρήκα ενδιαφέρουσα, γιατι μέσα από μια τέτοια ιστορία θα μπορούσαμε να αποδώσουμε με ένα κλειστοφοβικό τρόπο την τραγωδία αυτή τής ανθρώπινης ερήμωσης που λέγεται ναρκισσισμός. Το δουλέψαμε μαζί σε μια άψογη συνεργασία μέχρι την τελική του μορφή.
Πως προσεγγίζετε την παράσταση σκηνοθετικά;
Περιορισμένα σε ένα δωμάτιο του αστυνομικού τμήματος της Νέας Υόρκης, γύρω από το ανακριτικό τραπέζι, τα γεγονότα αποτελούν μια πρόκληση καταιγιστικής δράσης, όπου οι ψυχολογικές αλληλεπιδράσεις της ύποπτης πόρνης με τους δημοσίους λειτουργούς που την ανακρίνουν δημιουργούν μια ατμόσφαιρα βρασμού από τον οποίο αναφαίνονται τα στοιχεία των χαρακτήρων όλων των εμπλεκομένων. Οι σκηνές εναλλάσσονται, αναδείχνοντας λιτά η κάθε μία και ένα νέο στοιχείο. Με λιτότητα στο σκηνικό σχεδιασμό και διακριτική εναλλαγή των φώτων ανάλογα με την αλλαγή των χρωμάτων ενός Χαμαιλέοντα. Η σκηνοθεσία προσπαθεί να μην φανεί καθόλου. Να υποβοηθήσει απλώς το έργο των ηθοποιών.
Πόσο σημαντική είναι η χημεία μεταξύ των ηθοποιών με του σκηνοθέτη;
Η υποστήριξη της υποκριτικής των ηθοποιών είναι το απόλυτο μέλημά μου. Το θέατρο το κάνει ο ηθοποιός. Αυτός είναι εκεί πάνω, στη σκηνή. Ο σκηνοθέτης είναι ο άνθρωπός του, ο απεσταλμένος του στο σύμπαν των θεατών. Ένα είδος πράκτορα, που του δίνει αναφορά για το τί περνάει προς τα κάτω, και τί φταίει όταν κάτι δεν πάει καλά. Και αυτά δεν μπορούν να γίνουν και να διορθωθούν χωρίς εμπιστοσύνη και αγάπη. Όταν υπάρχουν αυτά, η πρόβα μετατρέπεται σε μια παραδείσια δημιουργία, ένα κέντημα. Δεν μπορεί να υπάρξει αποτέλεσμα, παρα μόνο μέσα από μια τέτοια επίπονη, αλλά και αγαπητική διαδικάσία.
Έχετε σκηνοθετήσει κάποιες ταινίες στον κινηματογράφο. Είναι στις βλέψεις σας το cinema και η τηλεόραση;
Το σινεμά είναι η μεγάλη μου αγάπη. Και ελπίζω σύντομα να κάνω τη δεύτερη μεγάλου μήκους ταινία μου.
Η υποκριτική σας ελκύει; Θα θέλατε να τα συνδυάσετε;
Για να πετύχει κανείς στον τρόπο που δουλεύω εγώ με τους ηθοποιούς, πρέπει να έχει κάνει επί σειρά ετών μια ιδιότυπη άσκηση, που συμπεριλαμβάνει τόσο την ταύτιση με τον ηθοποιό όσο και την αποστασιοποίηση. Αλλά και μια αδιάλειπτη εργασία παρατήρησης, επεξεργασίας και αναγνώρισης, όλο το χρόνο της ζωής του, όπου και αν βρεθεί. Με τον τρόπο αυτό γίνεται ένας υπερ-υποκριτής, που πονάει μέσα του με κάθε λεπτομέρεια της παράστασης, αλλά ταυτόχρονα δίνει την ελευθερία στον ηθοποιό να εκτοξεύσει το ρόλο του. Αυτή η εργασία επιφυλάσσει για μένα τεράστιες στιγμές χαράς και συνδημιουργίας που επαναλαμβάνονται κάθε φορά που κερδίζει ο ηθοποιός την κάθε μικρή του μάχη. Κάθε φορά είναι ένας μικρός θρίαμβος. Η επιτυχία τους, δική μου χαρά. Αυτό προϋποθέτει αγάπη. Και δεν υποκαθίσταται από τίποτε.
Υπάρχουν σχέδια για το μέλλον;
Συνεχίζω έτσι όπως σας εξήγησα παραπάνω, και όπου βγάλει.
