“ΤΟ ΣΥΜΙΑΚΟ ΘΕΑΤΡΟ ΔΙΑΓΡΑΦΕΙ ΣΤΟ ΧΡΟΝΟ ΜΙΑ ΠΟΛΥ ΕΠΙΤΥΧΗΜΕΝΗ ΠΟΡΕΙΑ”

Ο ταλαντούχος συγγραφέας, ηθοποιός και σκηνοθέτης Μανόλης Αντώνογλου μίλησε στο Athens Art Theater και στην Άννα Χατζή, για τη συγγραφή, τη σκηνοθεσία , το Συμιακό θέατρο, τα πρώτα του βήματα στο θέατρο και τη νέα θεατρική παράσταση ο “Ο γιός μου εχασολόησε” που θα παιχτεί στο θέατρο Μεσαιωνικής Τάφρου για 3 παραστάσεις.

Κύριε Αντωνογλου, το συμιακό θέατρο γράφει 35 χρόνια πορεία με πολύ μεγάλη απήχηση από όλο το δωδεκανησιακό  χώρο. Κατάγεστε   από τη Σύμη, ένα νησί με ιδιαίτερη ντοπιολαλιά. Είστε ένα   καταξιωμένος θεατρικός συγγραφέας με την ιδιαιτερότητα, το όλο συγγραφικό σας έργο να είναι γραμμένο στη Συμιακή διάλεκτο. Τι σας ώθησε να ξεκινήσετε μ’ αυτή τη δημιουργική ενασχόληση;
Θα μπορούσαμε να πούμε ότι το Συμιακό Θέατρο διαγράφει στο χρόνο μια πολύ πετυχημένη πορεία. Ξεκινήσαμε το 1984, ανεβάζοντας τότε την ηθογραφία «Το γκάστρι του Λισαβιού» και καθιερωθήκαμε …….και σήμερα είμαστε ο μακροβιότερος θεατρικός φορέας στην περιοχή της Δωδ/σου. Από το ξεκίνημά μας, σκοπός μας ήταν η διατήρηση του γλωσσικού     ιδιώματος  της ιδιαίτερης μας πατρίδας της Σύμης, το οποίο ουσιαστικά αποδείχθηκε και το εφόδιο στην όλη μας ανέλιξη

Η θεματολογία των περισσότερων έργων σας είναι εμπνευσμένη από εσάς, ή στηρίζεστε σε κάποια άλλα θεατρικά έργα;
Στη μέχρι τώρα πορεία μας, ανεβάσαμε συνολικά είκοσι οκτώ θεατρικά έργα και δώσαμε εκατοντάδες παραστάσεις στη Ρόδο, τη Σύμη, σχεδόν σε όλα τα χωριά της Ρόδου, στον Πειραιά, στην Αθήνα, στους Λειψούς, στην Κύπρο. Η θεματολογία των έργων είναι εμπνευσμένη από την μητριαρχική δομή της κοινωνίας της Σύμης, τον τρόπο ζωής των Συμιακών και φυσικά τον λαογραφικό πλούτο του νησιού μας. Εδώ θα πρέπει να αναφέρουμε ότι,  μέχρι τις αρχές του προηγούμενου  αιώνα η Σύμη είχε ένα πρότυπο μοντέλο αυτοδιοίκησης με δωρεάν παιδεία, δωρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, ακμάζουσα οικονομία και τον πληθυσμό της να ξεπερνά τις 30.000 κατοίκους. Τότε που η Σύμη ήταν το μεγαλύτερο σπογγαλιευτικό κέντρο της Μεσογείου. Τότε που τα εμπορικά της σκάφη  όργωναν τη Μεσόγειο κι έφταναν ίσα με την Αλεξάνδρεια , τη Μασσαλία, την Τεργέστη και την Κύπρο. Τότε που στα καλντερίμια και στα σοκάκια της ηχούσαν οι τσαμπούνες, τα βιολιά και τα σαντούρια. Τότε που   στη Σύμη υπήρχε πνευματική ζωή υψηλού επιπέδου, με το Αναγνωστήριον «η Αίγλη» και το θέατρο του «Σοφοκλκή», να διοργανώνει και να μετακαλεί υψηλού επιπέδου θεατρικές παραστάσεις από Αθήνα και Σμύρνη σε ελληνικό και ξένο ρεπερτόριο.
Το Συμιακό θέατρο, θα μπορούσαμε να πούμε, ότι πήρε τη σκυτάλη από τον Σοφοκλή, με τη διαφορά του ότι τριάντα τρία χρόνια καταπιάνεται με το ιδιωματικό θέατρο

Έχετε γράψει στη συμιακή διάλεκτο και κάποιες κωμωδίες του Αριστοφάνη. Πόσο εύκολο ή δύσκολο ήταν αυτό;
Τον χειμώνα του 1989 το Συμιακό θέατρο ανέβαζε την «Σασέρα» (Καμωματού). Παράλληλα το ΔΗΠΕΘΕ Ρόδου ανέβαζε «Το άνθρωπο  και τα όλα» του Μπέρναρντ Σω, σε σκηνοθεσία του Γ.Ρεμούνδου, σκηνικά κοστούμια του Μ.Σδούγκου, μουσικήτου Τάσου Καρακατσάνη. Έτυχε λοιπόν οι παραπάνω καταξιωμένοι συντελεστές να δουν την παράσταση του Συμιακού Θεάτρου και αμέσως ήρθε η πρόταση για συμπαραγωγή με το ΔΗΠΕΘΕ Ρόδου της «Λυσιστράτης» το καλοκαίρι του 1989 στη Συμιακή διάλεκτο. Δόθηκαν τότε πέντε παραστάσεις στο Θέατρο Μεσαιωνικής Τάφρου «Μελίνα Μερκούρη» και κόπηκαν 12.500 εισιτήρια (ρεκόρ προσέλευσης στη Ρόδο). Ακολούθησαν παραστάσεις στον Λυκαβητό και στη Σύμη. Το εγχείρημα με τη «Λυσιστράτη» αποτέλεσε σταθμό στη μετέπειτα πορεία του Συμιακού θεάτρου. Για τη «Λυσιστράτη» του Συμιακού Θεάτρου στο Λυκαβητό, γράφει σε     κριτική του ο Κώστας Γεωργουσόπουλος (ΝΕΑ 3/10/1989) «….. εγώ τελικά έχω πεισθεί ότι ο Αριστοφάνης μόνο σε διάλεκτο σε τοπικό ιδίωμα περνάει. Όποια διάλεκτο, όποιο ιδίωμα. Το κύρος του ιδιώματος είναι ο ασφαλέστερος κυματοθραύστης, το φίλτρο μέσα από το οποίο καθαίρεται η μικροαστική κουφότητα του σύγχρονου κοινού…….. Η παράσταση αυτή άξιζε ως σκέψη   και εκτέλεση εκατό αποστεωμένες επαγγελματικές με τάχατες απόψεις και δήθεν προβληματισμούς» .Το 1993 η Ρόδος γιόρτασε τα 2400 χρόνια της με της «Εκκλησιάτζουσες»  του Συμιακού Θεάτρου σε σκηνοθεσία του Νίκου Χατζηπά, μουσική του     Τάσου Καρακατσάνη, σκηνικά κοστούμια του Μιχάλη Σδούγκου,  χορογραφίες της Έλλης Παρασκευά. Ακολούθησαν «οι Επιτρέποντες» του Μαίνανδρου σε σκηνοθεσία του Γιάννη Μαργαρίτη, η «Γκόρφω η Συμιακιά» σε σκηνοθεσία του Αντώνη Μπαμπούνη, οι «Θεσμοφοριάζουσες» σε σκηνοθεσία Κώστα Κατσουλλάκη, «Ο γάμος του Νιορδανά» από τον Σινάνη του Βυτζάντιου σε σκηνοθεσία του Μιχάλη Σδούγκου.

Συνεργαστήκατε και με γνωστούς σκηνοθέτες αλλά και συνθέτες. Σε ποια έργα;
Η συνεργασία μας με καταξιωμένα στελέχη του θεάτρου όπως οι : Γιώργος Ρεμούνδος, Μιχάλης Σδούγκος, Τάσος Καρακατσάνης, Έλλη Παρασκευά, Νίκος Χατζηπαπάς, Αντώνης Μπαμπούνης, Κώστας Κατσουλλάκης, Γιάννης Μαργαρίτης, Αντώνης Κιζούλης, Φωτεινη Τερανόβα, βοήθησε τα μέγιστα την προσπάθεια του Συμιακού Θεάτρου, όλα αυτά τα χρόνια και το οδήγησε σε καινούργιους δρόμους

Οι συντελεστές της θεατρικής ομάδας είναι σε όλα τα έργα τα ίδια   άτομα ή η ομάδα είναι ανοικτή σε όσους θέλουν να συμμετέχουν;
Από το Συμιακό Θέατρο πέρασαν περισσότερα από 150 στελέχη, στη μεγάλη τους πλειοψηφία Συμιακοί στην καταγωγή. Γνώστες του ιδιώματος της     Σύμης, μόνιμοι κάτοικοι της Ρόδου και της Σύμης. Άνθρωποι που αφιερώνουν ατελείωτες ώρες από τον ελεύθερο χρόνο τους για να    προσφέρουν στον κοινό μας σκοπό. Το πεδίο είναι ευρύ και οι πόρτες ανοιχτές για τον καθένα  που μπορεί να προσφέρει σαν συγγραφέας, σαν ηθοποιός, σαν φροντιστής. Ο χώρος είναι μαγικός και μοναδική μας απολαβή είναι η ικανοποίησή μας     ότι προσφέρουμε στον τόπο μας με το να κρατάμε ζωντανές τις ρίζες μας….. και φυσικά το χειροκρότημα του κοινού που χρόνια τώρα κατακλύζει θέατρα και πλατείες

Φέτος ανεβάζετε καινούρια παράσταση 
«Ο γιος μου εχασολόησε». Το φετινό θεατρικό έργο του Συμιακού Θεάτρου . Ένα καινούργιο έργο ανεβασμένο με παλιά αλλά και νέα πρόσωπα, που θα προσπαθήσουν από τις πρώτες κιόλας στιγμές να σκορπίσουν άφθονο γέλιο,    σ’ αυτούς που θα κλέψουν δυο ώρες από τον πολύτιμο χρόνο τους για να βρεθούν στο Θέατρο Τάφρου «ΜΕΛΙΝΑ ΜΕΡΚΟΥΡΗ» το Σάββατο, την Κυριακή και τη Δευτέρα στις 9 το βράδυ.
​
Μια αναφορά στις αρχές του προηγούμενου αιώνα στη Σύμη.
Τα χρόνια εκείνα που στο νησί υπήρχε ένα πρότυπο μοντέλο αυτοδιοίκησης.   Με δωρεάν παιδεία, δωρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, οικονομική ευημερία και τον πληθυσμό της να ξεπερνά τις 30.000 κατοίκους. Τότε που στα τρίπατα καπετανόσπιτα υπήρχε ένας οργασμός δημιουργίας. Τότε που στα καλντερίμια και στα σοκάκια ηχούσαν ακόμα τα βιολιά με τις τσαμπούνες και τα λαούτα. Τότε που υπήρχε σημαντική πνευματική ζωή στο νησί με το «Αναγνωστήριον    η Αίγλη» και το θέατρο του «Σοφοκλή» να οργανώνει και να μετακαλεί τα   πιο φημισμένα θεατρικά σχήματα από την Αθήνα και τη Σμύρνη. Τα χρόνια εκείνα που οι Συμιακοί έστελναν τα παιδιά τους για να συνεχίσουν τις σπουδές τους στα Πανεπιστήμια της Αθήνας, της Σμύρνης, των Παρισίων. Τα χρόνια εκείνα που φεύγει η βράκα και μπαίνουν τα φράγκικα. Που το βαρύτιμο κοστούμι της Γουννελλάτης διαδέχονται τα κρινολίνα και οι πανάκριβες τουαλέτες με τους φαρμπαλάδους και τις πέρλες. Τότε που σιγά σιγά αρχίζει να κονταίνει  πόντο πόντο το φουστάνι και χρόνο   με το χρόνο να τονίζεται ο μπούστος στη γυναίκα. «Όμορφη’σαι σαν άγγελος» «Είναι γκαι τρακκαούνα (ψωμάτη)» Τότε που οι αλλαγές στο «φέρεσται», στον τρόπο ζωής, στις νέες  γαστρονομικές δημιουργίες, στο στολισμό του σπιτιού, στο ντύσιμο,  προκαλούν άφθονες αντιράσεις και αιτία κουτσομπολιού. «Φουστάνιν το   λέεις όοουτο; Μ’ αυτό μωρή κοράκι μμου ε κρύβγει τίποτε σου. Τα κριάτα σου φαίνουνται» «Ε τον κλούμπο….. εφόραρεν τα γούλατης» Στην εποχή λοιπόν αυτών των αλλαγών ξετυλίγεται η υπόθεση του «χασολοϊσμένου»

Τους ρόλους ερμηνεύουν με σειρά εμφάνισης :
Βαλάντης Μακράκης, Ειρήνη Σεμερτζάκη, Ελένη Διασινού, Θαρρεινή Πατατούκου, Γιάννης Μαλλιάκας, Μανώλης Αντωνόγλου, Κώστας Οθίτης, Σωτήρης Ι.Πατατούκος, Άννα Μαλλιάκα, Σωτήρης Ζουρούδης, Μαρία Σεμερτζάκη, Ευαγγελία Πατατούκου, Σεβαστή Νικόλη-Ράμου.

Στολίζουν την παράσταση τα παιδιά : Κατερίνα Φαίη, Μυρσίνη

Παίζουν οι μουσικοί : Μανώλης Μπαλάσας βιολί, |ταύρος Κάνιας κανονάκι  και Ραφαήλ Μανούσος λαούτο.

Τραγουδά η Νίτσα Κουρτίδου

1η Δημοσίευση Συνέντευξης: 27-07-2016