“ΕΙΝΑΙ ΠΟΛΥ ΜΟΝΑΧΙΚΟΣ Ο ΔΡΟΜΟΣ ΣΤΗΝ ΤΕΧΝΗ”

Ο επιτυχημένος και καταξιωμένος ηθοποιός Τάκης Χρυσικάκος μίλησε στο Athens Art Theater και στην Άννα Χατζή για τη νεαρή του ηλικία, τις σπουδές του, το θέατρο, τον κινηματογράφο, την τηλεόραση, τα νέα παιδιά, την παράσταση στην οποία πρωταγωνιστεί “Αναφορά στον Γκρέκο”, του Νίκο Καζαντζάκη, τα κείμενα του αλλά και για τα επόμενα του σχέδια.

Η υποκριτική και το θέατρο πότε μπήκε στη ζωή σας;
Είχα μια συμμετοχή σε μια, δυο ερασιτεχνικές παραστάσεις όταν ήμουν στο γυμνάσιο. Ήταν ερασιτεχνικό αλλά ουσιαστικά τότε άρχισε να μπαίνει στη ζωή μου. Είναι λίγο περίεργο και αντιφατικό, γιατί εγώ ήθελα να γίνω καπετάνιος, να πάω στη σχολή εμποροπλοιάρχων, δεν πρόλαβα να δώσω εξετάσεις και για να μη χαθεί η χρονιά είπα στον πατέρα μου ο οποίος ήταν ένας απίστευτα ευγενικός άνθρωπος, ότι σκέφτομαι να δώσω σε μια δραματική σχολή και μου είπε να κάνω αυτό που επιθυμώ. Έδωσα λοιπόν στη σχολή του Κουν μη γνωρίζοντας τίποτα περί θεάτρου τέχνης και εκεί αρχίζει να αλλάζει η ζωή μου 360 μοίρες .Δε θα έλεγα ότι ήταν τυχαία, τυχαίο δεν υπάρχει τίποτα όπως ξέρουμε. Έχοντας κερδίσει ένα χρόνο, ζυμώθηκα σ’ αυτόν το χώρο. Έμεινα πολλά χρόνια, άρχισα να παίζω από την πρώτη χρονιά και στα μεγάλα festival του εξωτερικού.

Μετανιώσατε ποτέ γι αυτή σας την επιλογή ;
Για τ’ όνομα του Θεού. Είμαι από τους τυχερούς ανθρώπους .Έπαιξα στο Θέατρο Τέχνης από πρωτοετής μαθητής, γυρνώντας απ’ το στρατό ο Κουν αμέσως μου έδωσε πρωταγωνιστικούς ρόλους Όταν έφυγα, πήγα στο λαϊκό πειραματικό θέατρο και έπαιξα επίσης πρωταγωνιστικούς ρόλους, στο θέατρο της Δευτέρας. Θα ήταν λοιπόν αχαριστία να έλεγα ότι έχω μετανιώσει. Το πιο ουσιαστικό όμως είναι ότι μετά από πολλά χρόνια, εννοώ τα τελευταία χρόνια, κάνοντας επιλογές οι οποίες είναι πάρα πολύ αυστηρές κατόρθωσα να επιβιώνω μέσα απ΄ αυτές . Είμαι πολύ χαρούμενος για αυτή μου την επιλογή και ευγνωμονώ την τύχη αλλά και τους ανθρώπους για όλ’ αυτά.

Τα τελευταία χρόνια έχετε στρέψει το ενδιαφέρον σας στην ελληνική λογοτεχνία. Τι σας έχει κάνει να ενδιαφερθείτε γι αυτό το είδος της λογοτεχνίας και ν’ ανεβάζετε τέτοιου είδους παραστάσεις;
Το γεγονός ότι στην εποχή που ζούμε υπάρχει πολύ μεγάλη μοναχικότητα στην τέχνη. Είναι πολύ μοναχικός ο δρόμος στην τέχνη και το λέω με μεγάλη λύπη . Αυτός είναι ο ένας λόγος. Ο άλλος είναι γιατί εκτός από τα σπουδαία έργα που έχουν γραφτεί, στις μέρες μας, παγκόσμια, δεν είναι θέμα στην Ελλάδα. Ξεκινώντας πριν πολλά χρόνια από το “Αμάρτημα της Μητρός μου”, διαπίστωσα ότι εάν είναι σωστή η θεατροποιημένη αφήγηση και αν μπορείς να παρασύρεις τον κόσμο μέσα απ’αυτή την, γίνεται πολύ πιο ενδιαφέρον και ζωντανό από το να του δείξεις τις εικόνες θεατρικά. Τι θέλω να πω μ’ αυτό, ότι όπως διαβάζουμε ένα βιβλίο κι αρχίζει η φαντασία μας να δουλεύει το ίδιο συμβαίνει και στις παραστάσεις τις οποίες ανεβάζω. Αφηγούμαι παίζοντας αυτές τις εικόνες κι έτσι δίνεται η ευκαιρία στους ανθρώπους που παρακολουθούν, να πλάσουν τις δικές τους οικείς εικόνες μέσα από τις καταβολές που έχουν. Η λογοτεχνία έχει έναν πλούτο τεράστιο. Δεν εμμένω φανατικά σ’ αυτό, αλλά γιατί να μην ασχοληθούμε; Για μένα ο Παπαδιαμάντης είναι ο Πατριάρχης της Τέχνης. Αυτές τις σακάτικες μέρες που ζούμε πρέπει ν’ ακουστεί η φωνή του Καζαντζάκη, να πάρουμε λίγο κουράγιο, αξιοπρέπεια και υπερηφάνεια και να πούμε δεν είμαστε οι ξεφτίλες της Ευρώπης, αλλά ένας λαός με ιστορία, αξιοπρέπεια και υπερηφάνεια. Αυτός είναι ο λόγος που τα κάνω αυτά.

Η συνεργασία σας με το μορφωτικό πολιτιστικό σύλλογο «Φερίκιουι» της Κων/πολης πώς προέκυψε;
Εγινε μία πρόταση από τους ανθρώπους εκεί, με τους οποίους έχω πολύ καλή σχέση, μέσω του Πατριαρχείου. Η πρώτη παράσταση όπως έγινε μέσα από το σύλλογο «Φερίκιουι» και η άλλη παράσταση έγινε στο ελληνικό σχολείο της πόλης, στη Ζωγράφειο Σχολή

Η παράσταση αυτή έχει παιχτεί και στις Βρυξέλλες. Πώς προέκυψε αυτή η πρόταση από το εξωτερικό;
Αυτό προέκυψε από τον καθηγητή, πρώην πρύτανη και ευρωβουλευτή τον Κο. Γραμματικάκη, ο οποίος είδε την παράσταση κι επειδή είναι στο τμήμα πολιτισμού του ευρωκοινοβουλίου, την πρότεινε και φυσικά έγινε αποδεκτή. Έτσι πήγαμε, χωρίς να υπάρχει αμοιβή. Ήταν συγκλονιστική εμπειρία. Το λέω αυτό γιατί οι άνθρωποι οι οποίοι ζούνε στο εξωτερικό, οι Έλληνες, δεν ήθελαν να βάλουμε υπότιτλους, οι Έλληνες και οι ξένοι που ήρθαν ήταν ελληνόφωνοι. Η συγκίνηση και η αποδοχή, ήτανε 10 φορές περισσότερη απ’ ότι είναι εδώ στην Ελλάδα Ετοιμάζουμε και άλλες παραστάσεις στο εξωτερικό και πιστεύω ότι θα ανοίξει αυτό, δεδομένου ότι του χρόνου θα συνεχίσει να παίζεται η παράσταση, είτε στο θέατρο που παίζουμε, είτε σε κάποιο άλλο θέατρο, γιατί το ’17 είναι έτος Καζαντζάκη και θέλω οπωσδήποτε να υπάρχει αυτή η παράσταση

Τι είχαν τα κείμενα του Καζαντζάκη, κατά τη γνώμη σας τα οποία ενοχλούσαν κάποιους ανθρώπους;
Με αφορμή τον αφορισμό που του έγινε για τον «τελευταίο πειρασμό» απ’ το Βατικανό, ένα απ’ τα απαγορευμένα βιβλία, φανατικοί της Ελλαδικής εκκλησίας, πρότειναν να αφορισθεί. Βεβαίως η απόφαση έπρεπε να παρθεί από το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Ο Πατριάρχης τότε Αναξαγόρας, τους απάντησε, λέγοντάς τους ότι ο Καζαντζάκης κοσμεί τη βιβλιοθήκη του Πατριαρχείου, αρνούμενος φυσικά, οτιδήποτε. Δυστυχώς, κι αυτό το βλέπουμε και τώρα με τους πρόσφυγες, υπάρχει ένας κακός φανατισμός στη θρησκεία. Εδώ πρέπει να σας εκμυστηρευτώ ότι ο Αρχιεπίσκοπος, ο οποίος πριν γίνει ιερωμένος ήτανε φιλόλογος, ήθελε να βοηθήσει την παράσταση αυτή και ξαφνικά κάποια στιγμή χάθηκε. Όπως έμαθα, τόλμησε να το πει σε κάποια ιερά σύνοδο και Έπεσαν να τον φάνε. Αυτή είναι η κατάσταση δυστυχώς και το λέω με μεγάλη θλίψη. Σε αντίθεση με την ανεξάρτητη εκκλησία της Κρήτης, η οποία υπάγεται κατευθείαν στο Πατριαρχείο, όπου στην παράσταση, στον τάφο του Καζαντζάκη, ήρθε ο Αρχιεπίσκοπος Κρήτης Ειρηναίος και την είδε. Είναι θλιβερό, γιατί θα θυμάστε όταν παίχτηκε κι εδώ ο «τελευταίος πειρασμός» φανατικοί, τυφλοί καλόγεροι μαζί με άλλους φανατικούς, ορμίσανε στους κινηματογράφους, να σκίσουν την οθόνη, να καίνε βιβλία, τα οποία τα αναφέρει ο Καζαντζάκης στο τελευταίο του βιβλίο. Αυτό το έργο που ερμηνεύω « Αναφορά στον Γκρέκο», αναφέρει το κυνηγητό και τον πόνο τον οποίο έχει τραβήξει για όλ’ αυτά τα πράγματα.

Εσείς τι ξεχωρίζετε στα έργα του Νίκου Καζαντζάκη;
Ξεχωρίζω κάποιες φράσεις, οι οποίες είναι κοινές, δηλαδή «πού να βρω μια ψυχή, σαρανταπληγιασμένη κι απροσκύνητη σαν τη ψυχή μου να της ξομολογηθώ», «φτάσε όπου δεν μπορείς», «ένας δρόμος οδηγάει στο Θεό, ο ανήφορος, ποτέ ο κατήφορος, ποτέ ο δρόμος ο στρωτός, ο ανήφορος μόνο». Επίσης την περηφάνεια, τον αγώνα του και τον πόνο του. Το γεγονός ότι μέχρι τελευταία στιγμή δε βολεύτηκε πουθενά, το κυνηγητό που του έγινε και παρ’ όλ’ αυτά άντεξε, για να μην πάρει νόμπελ. Έστελναν από δω συγγραφείς και άλλοι, επιστολές στην Ακαδημία της Σουηδίας, κατηγορώντας τον και αυτός ο άνθρωπος άντεξε , θ’ αντέχει και το έργο του πάντα θα είναι φάρος για την Ελλάδα και τον ελληνισμό. Μην ξεχνάμε ότι ο Καζαντζάκης είναι ο πιο πολυμεταφρασμένος συγγραφέας της Ελλάδας, σ’ όλο τον κόσμο. Δεν υπάρχει κράτος, χώρα που να μην έχουν μεταφραστεί κείμενα του. Μεγάλη τιμή.

Ήσασταν καθηγητής σε Δραματική σχολή. Ποια ήταν η σχέση σας με τα νέα παιδιά;
Πολύ καλή νομίζω. Έχω βγάλει πάρα πολλούς, απ’ τους σημερινούς ηθοποιούς που παίζουνε. Πιστεύω πολύ στα νέα παιδιά και έχουν περισσότερες ικανότητες από τους παλιούς ηθοποιούς. Είναι περισσότερο εξασκημένοι. Κάνουν περισσότερα πράγματα. Παρ’ ότι η εποχή μας, είναι περίεργη τα νέα παιδιά θα βρουν το δρόμο τους και θα κάνουνε το θέατρο αυτό που είναι και πρέπει να είναι.

Βλέπετε παραστάσεις  οι οποίες είναι σύγχρονα ανεβασμένες και με διαφορετικές εκδοχές;
Ναι βλέπω οτιδήποτε καινούριο, ανεξάρτητα αν δεν μ’ αρέσει. Θέλω να βλέπω τις νέες τάσεις που υπάρχουν. Ο πειραματισμός χρειάζεται, γιατί κι εγώ τον χρησιμοποίησα στη δουλειά μου, είναι αναγκαίο εργαλείο για το θέατρο. Όλοι πρέπει να ψάχνουμε και να παρακολουθούμε. 

Είστε ένας άνθρωπος που έχετε παίξει σε πολλά έργα στον κινηματογράφο και στην τηλεόραση. Σας λείπει η τηλεόραση και γενικότερα ο φακός της;
Καθόλου. Εγώ δεν έχω σταματήσει ούτε μέρα να παίζω στο θέατρο.  Η τηλεόραση δεν είναι η ίδια με εκείνη της εποχή που έπαιζα. Σκεφτείτε ότι   πέρα από τα θέατρα της Δευτέρα απ’ ότι είχα παίξει, τα περισσότερα ήταν βιβλία λογοτεχνικά και σπουδαία. Δεν αποκλείω τίποτα κάποια στιγμή, να βρεθώ στην ανάγκη να παίξω κάτι αλλά όσο μπορώ να το αποφύγω, νομίζω έχω κέρδος.

Ποιά είναι τα επόμενα σας σχέδια μετά την παράσταση στα Ιλίσια;   
Καταρχάς θα  συνεχίσει αυτή η παράσταση να παίζεται και του χρόνου. Από κει και πέρα, όπως κάνω πάντα αργά και βασανιστικά,  ετοιμάζω κάτι για μετά, αλλά δεν είναι ακόμα κάτι το οποίο μπορώ να σας πω.