“ΟΙ ΑΝΤΙΘΕΣΕΙΣ ΚΑΝΟΥΝ ΤΟ ΕΡΓΟ ΠΙΟ ΒΙΑΙΟ ΑΠΟ ΟΤΙ ΕΙΝΑΙ”

Ο ηθοποιός Κυριάκος Ψυχαλής μίλησε στο Athens Art Theater και στην Άννα Χατζή για τις συνεργασίες του από τα πρώτα χρόνια της καριέρας του στην υποκριτική, την μουσική, το παιδικό θέατρο, την παράσταση «Τύχη και των Ανδρών τα βλέμματα (Σονέτο 29)» στο θέατρο «Vault» στην οποία πρωταγωνιστεί, το ρόλο που υποδύεται, τη βία και το ρατσισμό και τα επόμενα του σχέδια.

Ήταν σημαντικό το γεγονός ότι ξεκίνησες την θεατρική σου καριέρα πλάι σε καταξιωμένους ηθοποιούς;

Νομίζω ότι για κάθε καλλιτέχνη, τα πρώτα του βήματα είναι καθοριστικά για την μετέπειτα εξέλιξη του. Έτσι και εμένα η (παλιότερα θα λέγαμε) δόκιμη θητεία μου, ξεκίνησε στο Θέατρο Εμπορικόν πλάι στους καταξιωμένους Δημήτρη Καταλειφό, Μαρία Καλλιμάνη, Πέγκυ Σταθακοπούλου και Βύρωνα Σεραϊδάρη υπό την καθοδήγηση και σκηνοθεσία της Ελένης Σκότη στην παράσταση «Η Εκδοχή του Μπράουνινγκ» του Τέρενς Ράττιγκαν. Όντας δευτεροετής φοιτητής τότε στην σχολή Βεάκη και ανάμεσα σε πολύ δύσκολες προσωπικές, οικογενειακές και οικονομικές συνθήκες έκανα τα πρώτα μου βήματα στο θεατρικό σανίδι και μαθήτευσα πλάι στον Δημήτρη Καταλειφό ο οποίος έθεσε τις βάσεις για την τωρινή μου εξέλιξη. 

Με τη μουσική ασχολείσαι επαγγελματικά;

Ναι, σπουδάζω μονωδία με την δασκάλα μου, την mezzo-soprano Ελένη Λιώνα στο Εθνικό Ωδείο. Το λυρικό τραγούδι θέλει αφοσίωση και καθημερινή εξάσκηση όπως και συνολική εκπαίδευση χρόνων (πιάνο, θεωρία, αρμονία κτλ).

Στο παιδικό θέατρο πως αντιμετωπίζεις τα παιδιά ως κοινό;

Όπως και στο ενήλικο ! Κανείς δεν θέλει να τον αντιμετωπίζουν σαν μικρό και χαζό, τα παιδιά λοιπόν γιατί να θέλουν κάτι τέτοιο ; Ακούγεται απλοϊκό το σκεπτικό αλλά πρακτικά θέλει τρομερή ενέργεια και συγκέντρωση, όπως κάθε παράσταση άλλωστε.  Ευτυχώς πολύ συχνά έχω θεατρικές δουλειές με παιδιά και έτσι κρατάω το παιδί μέσα μου σε εγρήγορση.

Σε βλέπουμε στη θεατρική παράσταση «Τύχη και των Ανδρών τα βλέμματα (Σονέτο 29)» στο θέατρο «Vault». Πές μας λίγα λόγια για την παράσταση;

Είναι  ένα πικρό, αυτοβιογραφικό, θεατρικό έργο με θέμα τα παιχνίδια εξουσίας σε μια φυλακή. Άσχολείται με την αδικία της κοινωνίας, τη διαφθορά της Αστυνομίας και των σωφρονιστικών υπαλλήλων, το δικαίωμα στην επιλογή και την ανάγκη φιλίας και αγάπης μεταξύ των κρατουμένων..
Ο σκηνοθέτης της παράστασης Κωνσταντίνος Κυριακού έχει δομήσει αυτό το έργο, που εκτυλίσσεται όλο μέσα σε ένα κελί , με λεπτομέρεια και αλήθεια απέναντι στους ήρωες του έργου τονίζοντας την ανθρώπινη αλλά και την σκληρή πλευρά τους.

Η υπόθεση του έργου βασίζεται απόλυτα σε αληθινή ιστορία;
Είναι το πάζλ που συνέθεσε ο Καναδός συγγραφέας  John Herbert, από την δική του προσωπική εμπειρία περίπου το 1948. Έπεσε ο ίδιος θύμα απόπειρας ληστείας, την ημέρα της πληρωμής του ενώ ήταν ντυμένος ως γυναίκα. Μετά από άγριο ξυλοδαρμό, συνελήφθη  και κατηγορήθηκε ψευδώς ότι έκανε ψωνιστήρι. Το έργο είναι γραμμένο το 1967 και τα χρόνια εκείνα στον Καναδά η ομοφυλοφιλία ήταν ακόμη απαγορευμένη και καταδικαστέα. Κάποια χρόνια αργότερα το 1969 αναγνωρίστηκε και καταργήθηκε το αυτονόητο.

Τι ρόλο υποδύεσαι;

Το ρόλο του Σμίττυ. Το όνομα του είναι Σμίθ και το χαϊδευτικό που του δίνουν οι συγκρατούμενοι του είναι Σμίττυ. Είναι ένας νεαρός που μπαίνει στη φυλακή για πρώτη φορά για ένα μικρό αδίκημα που έκανε χωρίς ουσιαστικά να είναι ο φταίχτης. Ένας νεαρός που υπόκειται φριχτά πράγματα μέχρι που οι ίδιες οι συνθήκες της φυλακής τον εξωθούν να γίνει ένα τέρας χειρότερο από τους συγκρατούμενους του.

Μια δραματική κωμωδία. Είναι τα κωμικά στοιχεία που κάνουν ένα έργο πιο δραματικό;

Είναι οι αντιθέσεις που κάνουν το έργο ακόμη πιο βίαιο απ’ όσο είναι. Αυτή η εναλλαγή ανάμεσα στο γέλιο και την φρίκη. Την μία στιγμή ο θεατής γελάει ή συγκινείται και την επόμενη δέχεται γροθιά στο στομάχι. 

Ένα έργο με πολλά βραβεία. Τι είναι αυτό που το κάνει σημαντικό και επιτυχημένο κατά τη γνώμη σου; 

Ο τρόπος που μιλάει στον θεατή. Πλέον έχουμε δει πολλά πράγματα επί σκηνής. Το έργο αυτό καταφέρνει να σοκάρει τον θεατή όπως τότε ,όταν πρωτοανέβηκε μετά από τεράστιες δυσκολίες, παρά την διαφορά ετών. Αυτό συμβαίνει γιατί μιλάει για ανθρώπινες ψυχές, επιλογές και συναισθήματα και αυτά θα είναι πάντα επίκαιρα.

Η βία και ο ρατσισμός είναι φαινόμενα που ανθίζουν στην εποχή μας. Που οφείλεται αυτή η έξαρση τα τελευταία χρόνια;

Στην καταπίεση και την αδικία από την μία και στην αμορφωσιά και την εσωτερική ασχήμια από την άλλη. Ίσως το ένα να φέρνει το άλλο βέβαια..
Θα  χρησιμοποιήσω ένα πολύ γνωστό απόφθεγμα του  Μιγκέλ ντε Ουναμούνο που λέει «Ο φασισμός θεραπεύεται διαβάζοντας και ο ρατσισμός θεραπεύεται ταξιδεύοντας.»  και θα μείνω εδώ προς το παρόν. 

Η παράσταση δίνει το δικό της μήνυμα για αυτά τα φαινόμενα;

Η παράσταση δείχνει στον θεατή και τις δυο όψεις  του νομίσματος και θέτει κάποιες ερωτήσεις που χρειάζεται να απαντήσει ο ίδιος. Γεννιέται κανείς παραβατικός ή οι συνθήκες τον αναγκάζουν ; Είναι θέμα DNA ή επιλογών ; Υπάρχει δικαίωμα στην επιλογή ; Φταίει ο θύτης ή το θύμα ; Τέλος, το σωφρονιστικό σύστημα, βοηθάει τους κρατούμενους ή τους κάνει να έχουν έναν παραπάνω λόγο να επιστρέψουν σε αυτό βιώνοντας την σκληρή αυτή μικρογραφία της κοινωνίας ;

Υπάρχουν σχέδια για το άμεσο μέλλον;

Εκτός από τον διαρκή αγώνα μου, λόγω χρόνου και απόστασης, να είμαι δίπλα στην μικρή μου αδερφή, θα συμμετέχω σε κάποιες μουσικές εκδηλώσεις για την περίοδο των γιορτών κυρίως σε ιερούς ναούς όπως και σε μια καινούρια ιδέα της Τεχνόπολης του Δήμου Αθηναίων για την περίοδο των Χριστουγέννων με πρωταγωνιστές όπως πάντα τα παιδιά και τους γονείς.